Vrijdag 19 juni, wandelen naar het Fyrish Monument

De zon schijnt wanneer we opstaan maar heel erg warm is het niet. Vandaag gaan we weer wat weggetjes opzoeken waar we volgens mijn kaart nog niet zijn geweest. Dat wordt wel steeds lastiger in dit gebied omdat we hier al zo vaak zijn geweest. Gelukkig voor Lies beperk ik me tot de 1:400.000 kaart van de ANWB maar die is behoorlijk dekkend voor de Hooglanden.

Evanton ligt 10 kilometer ten noorden van Dingwall en is in de 19e eeuw gesticht door Alexander Fraser die het naar zijn zoon Evan heeft genoemd. Er was al eerder wel bewoning maar het huidige dorp is dus relatief nieuw vergeleken met de andere plaatsen in de Hooglanden. Wij maken er een korte wandeling.

In de buurt van Evanton komen we ook weer kastelen tegen zoals Foulis Castle dat eerder een groot landhuis is en Ardross kasteel waar je onder andere je trouwerij kan plannen. Er staan geen prijsindicaties op hun website maar echt goedkoop zal het wel niet zijn.

Niet ver van Evanton ligt het Fyrish Monument, of eigenlijk de Gates of Negapatam op de top van de Fyrish heuvel. Vanaf de A9 die van Inverness naar Wick loopt kun je het in de verte zien liggen als een stel bogen op de heuvel en we zijn er al zo vaak voorbij gereden dat we er nu eindelijk wel eens heen moeten wandelen. Het is even zoeken naar het begin van een pad erheen maar dat vinden we aan de noordoostkant langs de B9176.

Het pad dat naar het monument loopt heet het Jubilee Path en gaat voornamelijk door het bos. Voor ons, als ongeoefende wandelaars, is het een hele tocht: 3 kilometer omhoog en 3 weer terug. Maar daar komen we achteraf pas achter als we het bordje bij de parkeerplaats eens goed bekijken. Het is wel een mooie wandeling en pas op het laatste moment, als we uit het bos komen, zien we het monument liggen. Buiten het bos staat een koude, straffe wind en het laatste stukje is even afzien.

Sir Hector Munro liet het monument bouwen in 1782 naar voorbeeld van de Poort van of Negapatam in India waar hij als militair Madras van de Nederlanders afpikte. In die tijd was de werkeloosheid schrikbarend hoog en op deze manier verschafte hij de werklozen werk, voor 1 penny per dag.
Het resultaat is een drietal bogen met nog een paar losse zuilen ernaast zodat het net een ruïne lijkt.
Het verhaal gaat dat Sir Hector persoonlijk steenblokken van de heuvel liet rollen om de mannen extra werk te geven, zwaar werk want alle steenblokken moesten van beneden naar de top gerold worden (met de hand volgens de verhalen) en de top ligt op bijna 450 meter hoogte.

Nog even het bewijs dat de klim echt zo lang was met een vermoeide Lies erboven hangend. Haar spieren hadden wel een beetje spijt, maar samen met het verhaal dat erbij hoort is het toch een prachtige tocht. We hebben een hele lijst van dingen die we nog willen bezoeken in Schotland maar deze kunnen we nu van ons lijstje schrappen!

Daarna rijden we nog een paar uur rond door het gebied en we komen ongelooflijk veel reeën tegen op en langs de weg. En natuurlijk de schapen die je hier overal tegenkomt. Eén van de redenen waarom de Hooglanden zo leeg zijn is dat de mensen tijdens de Clearances in de 18e en 19e eeuw verjaagd werden en hele dorpen vernietigd omdat de landheren het winstgevender vonden om schapen te houden.

We komen nog langs de ingang van Ardross Castle dat we eerder al vanuit de verte zagen. Maar omdat er een bordje
Private Estate bij de ingang staat, rijden we er niet heen om het van dichterbij te fotograferen.
Aan het einde van de middag gaan we terug naar het hotel waar we een lekkere maaltijd krijgen voorgeschoteld en we de avond gezellig doorbrengen met Iain en Cathy en de Amerikanen. Dat een iets te dronken pubbezoeker eruit wordt gezet mag de pret niet drukken.
