Zondag 18 mei, bezoek aan Olympia
Vandaag willen we Olympia bezoeken, de plek waar de Olympische spelen naar verwijzen. Maar via welke route we er gekomen zijn weten we niet meer en blijkbaar stond de gps-functie op de camera uit want daar kunnen we ook al niets uit opmaken. Aan de tijd van de foto's te zien verlaten we wel snel de kust en gaan het bergachtige binnenland van de Peloponnesos in met toppen tot boven de 2.000 meter hoog. Over het algemeen zijn de wegen best goed, hoewel soms smal.
De Peloponnesos is een groen schiereiland met veel bomen en struiken. 's Winters valt hier best veel regen en we zien zelfs af en toe nog een stroompje en ergens in de verte een waterval.
We hebben ons niet erg goed voorbereid want we zijn nogal verrast als we een bordje naar een Apollo tempel zien. Deze tempel van Apollo Epikourios (of Epicurius), zo vertelt onze reisgids, heeft een unieke bouwstijl en is de best bewaarde tempel van Griekenland, gebouwd tussen 420 en 400 v.C. Sinds 1987 wordt de tempel tegen zure regen en andere beschadigingen beschermd door zeildoeken en worden restauratiewerkzaamheden uitgevoerd.
Maar eerst komen we langs het oude Figalia waar nog sporen zijn te zien van de oude stad. De Griekse reiziger en geograaf Pausanius beschreef de stad in 170 n.C. maar er is weinig van terug te vinden, van de tempels die er ooit waren al bijna helemaal niets, alleen van de tempel van Athene staan nog wat stenen overeind. Van hier loopt een 12 kilometer lange bergweg (de Heilige Weg) naar de Apollotempel. We hebben ons niet erg goed voorbereid want we zijn nogal verrast als we een bordje naar een Apollo tempel zien. Deze tempel van Apollo Epikourios (of Epicurius), zo vertelt onze reisgids, heeft een unieke bouwstijl en is de best bewaarde tempel van Griekenland, gebouwd tussen 420 en 400 v.C. Sinds 1987 wordt de tempel tegen zure regen en andere beschadigingen beschermd door zeildoeken en worden restauratiewerkzaamheden uitgevoerd.
Het unieke van deze tempel op 1130 meter hoogte zit onder andere in het feit dat meerdere bouwstijlen door elkaar zijn gebruikt. De stijlen zijn vooral herkenbaar aan de zuilen: Dorisch (eenvoudig en bovenaan plat), Ionisch (smallere zuilen met een krul bovenaan) en Korinthisch (met meer versiering). Ook staan er 15 x 6 zuilen in tegenstelling tot wat gebruikelijk was, namelijk 13 x 6 zuilen, waardoor de verhoudingen anders zijn.
Beelden staan er niet meer, die kun je allemaal vinden in het British Museum in Londen waar wel meer Griekse kunstwerken zijn (bijvoorfbeeld de Elgin Marbles die Lord Elgin ooit 'leende').
Binnen de tent kunnen we om de tempel heen lopen en een Japanse toerist is heel enthousiast elk plekje aan het filmen.
Beelden staan er niet meer, die kun je allemaal vinden in het British Museum in Londen waar wel meer Griekse kunstwerken zijn (bijvoorfbeeld de Elgin Marbles die Lord Elgin ooit 'leende').
Binnen de tent kunnen we om de tempel heen lopen en een Japanse toerist is heel enthousiast elk plekje aan het filmen.
Achter de tempel is nog een terrein waar we vooral blokken steen zien, verspreid over een groot gebied die fundamenten van gebouwen kunnen zijn of delen van muren. We hebben wel wat fantasie nodig om ons hier een levendige plek in te zien maar dat zal een stuk gemakkelijker zijn wanneer de tempel gerestaureerd is en de zeildoeken verwijderd kunnen worden. We lazen ergens dat het de bedoeling is dat dat in 2020 gebeurt, maar dat is vooral afhankelijk van fondsen en met de economische crisis zou dat wel eens heel wat later kunnen worden.
Wanneer we weer op pad gaan richting het oude Olympia houdt de vierbaansweg (een soort autoweg) ineens op, tenminste de weg is versperd door vangrails. Toch lijkt de weg aan de overkant gewoon door te gaan en we rijden om de obstakels heen en gaan rechtdoor, net als wat Grieken voor ons. Maar we staan wel even raar te kijken en weten eerst niet precies wat we moeten doen. Er is nog heel wat dat we moeten leren over het Griekse verkeer. Zo remmen wij nog netjes af voor flitspalen maar de Grieken zelf scheuren er ongestoord langs, soms wel 40 kilometer te hard.
Het kost ons 2 uur om het oude Olympia te bereiken, de plek die beroemd en nog steeds bekend is vanwege de vierjaarlijkse Olympische spelen in de oudheid werden gehouden. In 776 v.C. werden de eerste spelen georganiseerd volgens de overleveringen hoewel er aanwijzingen zijn dat er al eerder spelen gehouden werden. De laatste spelen waren in 392 n.C. waarna de christelijke keizer Theodosius I alle heidense spelen verbood. Tot ze in 1896 opnieuw werden ingevoerd.
Veel stadstaten organiseerden regelmatig spelen maar er waren 4 Panhelleense Spelen die voor alle griekssprekenden toegankelijk waren. Tijdens deze spelen mocht geen oorlog gevoerd worden tussen de deelnemende staten en winnaars werden gelauwerd met alleen een krans (maar ook veel eer en soms beloningen in hun thuisstad).
Veel stadstaten organiseerden regelmatig spelen maar er waren 4 Panhelleense Spelen die voor alle griekssprekenden toegankelijk waren. Tijdens deze spelen mocht geen oorlog gevoerd worden tussen de deelnemende staten en winnaars werden gelauwerd met alleen een krans (maar ook veel eer en soms beloningen in hun thuisstad).
Olympia was in de oudheid niet echt een stad maar meer een tempelcomplex dat steeds verder uitgebreid werd en waar vooral priesters woonden. Maar eens in de 4 jaar veranderde de plek dus in een waar bedevaartsoord voor atleten en toeschouwers. In eerste instantie werd er alleen een hardloopwedstrijd gehouden maar allengs werd het programma uitgebreid. En hoewel de winnaars alleen een lauwerkrans kregen (de van olijfbladeren in Olympia, ter ere van Zeus aan wie de Spelen gewijd waren), was de eer net zo groot als tegenwoordig en was het voor staten belangrijk zoveel mogelijk winnaars te hebben, het speelde allemaal een rol in de politieke machtsverhoudingen in het oude Griekenland.
Hoewel, Griekenland als eenheid heeft in de oudheid nooit bestaan. Maar de vele spelen waar meerdere stadstaten aan meededen waarbij (in principe) wapenstilstanden werden gesloten, zorgden er wel voor dat er veel diplomatieke en politieke connecties waren ook al voerde men tevens continue strijd tegen elkaar. De gemeenschappelijke taal verbond al deze staten waardoor we toch een beeld hebben van een samenhangende Griekse cultuur, hoe verschillend die ook was in de verschillende delen van de Griekssprekende wereld.
De belangrijkste tempel hier is die van Zeus Olympios, de oppergod. Tot 426 n.C. stond hier één van de 7 wereldwonderen, namelijk het 12 meter hoge beeld van Zeus op een troon, gemaakt van ivoor en goud door de beroemde beeldhouwer Phidias. Helaas ging het 50 jaar later (in Constantinopel) in een brand verloren.
Voor de tempel van Zeus werden tijdens de Spelen het vuur op het altaar continue brandend gehouden en werden er 100 ossen op verbrand, de oorsprong van het Olympische vuur.
Voor de tempel van Zeus werden tijdens de Spelen het vuur op het altaar continue brandend gehouden en werden er 100 ossen op verbrand, de oorsprong van het Olympische vuur.
De meeste zuilen zijn omgevallen en van dichtbij is goed te zien hoe imposant ze geweest moeten zijn, de diameter van een stukje zuil is groter dan Lies. De tempel van Zeus was, volgens Pausanius, ruim 20 meter hoog, 29 breed en 70 meter lang. En het dak was gemaakt van hele dunne schijven marmer, zo dun dat de zon er enigzins doorheen kon schijnen.
Er is niet zoveel over van de diverse tempels maar het is wel mooi dat er zoveel beschrijvingen uit de oudheid zelf zijn, waardoor afgeleid kan worden hoe alles er oorspronkelijk uitgezien moet hebben. Er blijkt ook uit hoeveel prachtige kunstwerken van de mensheid in de loop van de geschiedenis helaas vernietigd zijn, niet alleen door rampen maar ook door menselijk handelen.
Er is niet zoveel over van de diverse tempels maar het is wel mooi dat er zoveel beschrijvingen uit de oudheid zelf zijn, waardoor afgeleid kan worden hoe alles er oorspronkelijk uitgezien moet hebben. Er blijkt ook uit hoeveel prachtige kunstwerken van de mensheid in de loop van de geschiedenis helaas vernietigd zijn, niet alleen door rampen maar ook door menselijk handelen.
Het stadion was het terrein voor de wedstrijden en is 212,5 meter lang en 28,5 meter breed maar er valt niet zoveel meer van te zien. Er konden zo'n 50.000 toeschouwers in het stadion zitten en van heinde en verre kwamen zowel de atleten als de toeschouwers, zo belangrijk waren de Olympische Spelen. De wapenstilstand die werd afgesloten voor en tijdens de spelen was ook vooral bedoeld om mensen veilig naar de plek van de spelen te laten reizen.
In het heilige complex stonden tientallen tempels maar slechts eentje was niet aan een godheid gewijd: het Philippeion is een cirkelvormig gedenkteken van Philippus II van Macedonië en er stonden beelden van hemzelf, zijn vrouw en zijn zoon, Alexander (de Grote).
Aan de krullen aan de bovenkant van de zuilen kun je goed zien dat het om Ionische zuilen gaat.
Er valt veel meer te vertellen over deze prachtige opgraving en alles wat er mee samenhangt maar bijna alles is elders op het internet al te vinden. Wanneer je ter plekke bent is het wel aan te raden ook het museum te bezoeken waar een overzichtelijke maquette van het terrein staat en veel uitleg wordt gegeven over de diverse opgravingen die er hebben plaats gevonden.Aan de krullen aan de bovenkant van de zuilen kun je goed zien dat het om Ionische zuilen gaat.
Het is erg warm en we hebben heel wat tijd rondgezworven over het archeologische terrein dus na ons bezoek rijden we naar het nabijgelegen moderne, uiteraard helemaal op toerisme ingestelde, dorpje Olympia. Daar zijn voldoende restaurantjes waar we kunnen eten en drinken. Het is gezellig druk maar niet stampvol, dat schijnt door de week veel erger te zijn wanneer dichtbij cruiseboten aanleggen waarbij de honderden opvarenden met bussen naar Olympia worden vervoerd.
Vanaf Olympia is het nog zo'n 2 uur rijden naar Nafpaktos waar we voor een week gereserveerd hebben. Bij Patras gaan we de moderne tolbrug over naar het vasteland en vanaf het balkon van ons hotel zien we de brug in de verte liggen. Wij zitten in een hotel vlak buiten het drukke centrum en de hele avond is het een komen en gaan van mensen, lopend, fietsend maar ook in de auto. Pas vroeg in de nacht wordt het een beetje rustig. En aan rust zijn we wel toe na een hele lange dag met flinke autoritten en een paar lange excursies. We hebben wel weer hele mooie dingen gezien vandaag.