Lies & Teije's reis website

Een dag wandelen in Athene, de Acropolis


Zoeken

Maandag 05 mei, een dag wandelen in Athene, de Acropolis

We zijn al op tijd wakker want we willen een heleboel zien vandaag en na het ontbijt gaan we snel op weg. We zitten in het Rio Athens hotel vlakbij het Karaiskakiplein waar een metrostation is. Het metrostelsel is minder uitgebreid dan bijvoorbeeld dat van Parijs maar wel overzichtelijk en wij zitten vlakbij de overstapstations dus kunnen overal redelijk snel zijn. We kopen 2 dagkaartjes (€ 4 per stuk) waarmee we heel Athene door kunnen.
We stappen eerst bij het Syntagmaplein uit, het grootste en drukste plein van Athene maar het moderne Athene vinden we vandaag iets minder interessant. Het metrostation is wel leuk: het lijkt wel een museum met alle tentoongestelde voorwerpen en informatie over het gebied.
Zicht op de AkropolisDoor de volkswijk Plaka lopen we naar de Akropolis en vanuit de verte zien we al welke richting we op moeten. Athene is een grote stad met een aantal heuvels en de Akropoli (zoals de Grieken hem noemen) is 156 meter hoog en de plek waar de oudste nederzettingen werden gebouwd. Toen de stad steeds groter werd ging men ook in de omringende vlakten wonen en in de hoogtijdagen van Athene (6e t/m 4e eeuw v.Chr) werd de Akropolis het religieuze centrum van de stad.
In de Myceense tijd (grofweg van 2.000 tot 1.200 v.Chr.) stond hier al een burcht maar wat er nu nog staat dateert allemaal van na 480 v.C. toen de Perzen het nodig vonden om de stad te vernietigen.
Dionysos theater in Athene Dionysos theater in AtheneWe beginnen onze wandeling in de zuidoostelijke hoek en komen eerst door het Theater van Dionysos aan de voet van de heuvel, het oudste theatergebouw van de wereld en volgens sommigen de bakermat van de Griekse tragedie. Er kunnen zo'n 17.000 mensen in en de akoestiek is verbluffend zo in de open lucht. Het theater is een voorbeeld voor de tientallen andere theaters uit de oudheid die door Europa zijn verspreid (zoals die in Trier).
Er valt zo veel te zien op de Akropolis en we hebben zoveel foto's gemaakt dat we die onmogelijk hier allemaal kunnen tonen. Via het Asklepieion lopen we naar het Odeion van Herodes Atticus. Het Asklepieion was een soort geneeshuis, de voorloper van een ziekenhuis. Asklepios was een halfgod die over de geneeskunst ging en toen in 429 v.C. de pest uitbrak in Athene en een groot deel van de bevolking stierf, werd besloten deze tempel te bouwen. Er waren speciale slaapkamers voor de zieken waarin niet-giftige slangen rondkropen, de slang die nog steeds om de asclepiosstaf gekronkeld zit. De slaap zou de zieken kunnen genezen of ze kregen dromen die vervolgens door de priesters werden uitgelegd en op grond waarvan een diagnose en behandeling werd vastgesteld. De priesters waren echter niet erg gecharmeerd van de wetenschappelijke benadering van de geneeskunde zoals Hippocrates, de grondlegger van de huidige geneeskunde, wel deed.
Het Odeion van Herodes Atticus Het Odeion van Herodes AtticusIn de 2e eeuw n.C. werd een ander theater gebouwd in opdracht van de steenrijke Herodes Atticus en was in eerste instantie voor muziekuitvoeringen. Nu lijkt het een openluchttheater maar oorspronkelijk was het een afgesloten gebouw met een dak. Er kunnen ongeveer 5.000 mensen in. Tegenwoordig worden er 's zomers weer voorstellingen opgevoerd waaronder oude Griekse tragedies.
Monument van FilipapposVanaf de Akropolis zien we in de verte de Filoppappou heuvel, ook wel de heuvel der Muzen genoemd waar het monument van Filipappos, een Romeinse consul uit de 2e eeuw, staat.
Griekenland bestond tot 338 v.C. uit stadsstaten (een polis) die onderling nogal wat oorlogen uitvochten. Daarna werden ze veroverd door Filippos II van Macedonië, de vader van Alexander de Grote. In 146 v.C. werd heel Griekenland een Romeinse provincie.
De Niketempel op de Akropolis De Propyleeën op de AkropolisWe klimmen nog een stukje verder omhoog en via de Nikètempel komen we dan in het ommuurde gedeelte op de top, de echte Akropolis. Deze tempel werd in de 5e eeuw v.C. gebouwd en is vooral bekend van de Elgin Marbles, unieke friezen met voorstellingen van de oorlog met Perzië die door Lord Elgin naar het British Museum werden verscheept. Ze zijn nu vervangen door replica maar Griekenland zou ze graag terug willen hebben (en terecht). Achter de tempel komen we in de Propyleeën, de monumentale ingang tot de Acropolis. Het doet me een beetje denken aan de zuilengalerijen die we in Karnak hebben gezien.
Uitzicht over Athene vanaf de Akropolis Uitzicht over Athene vanaf de AkropolisVanaf de Akropolis hebben we een magnifiek uitzicht over de stad Athene. Bijna 40% van de 11 miljoen inwoners van Griekenland woont in of rond Athene, dat sinds 1833 de hoofdstad van het land is. Het is stad waar de democratie in de 6e eeuw v.C. min of meer werd uitgevonden en ingevoerd door de staatsman Clisthenos hoewel een beroemde voorganger, Solon de fundamenten daarvoor had gelegd om de onderdrukking van de meerderheid door een kleine groep edelen te beperken.
Maar vergeleken met wat we tegenwoordig onder democratie verstaan was het nogal beperkt: alleen mannelijke, vrije burgers mochten meepraten en meebeslissen .
Het Parthenon op de Akropolis in Athene Het Parthenon op de Akropolis in AtheneHet belangrijkste gebouw op de Akropolis is het Parthenon, de tempel voor de maagd (Parthenos) Athene. Athene, de godin van de wijsheid maar ook van de oorlog, was de beschermgodin van de stad. De bouw ervan begon in 490 v.C. maar werd na 10 jaar al verwoest doort de Perzen. In 447 v.C. begon men aan de bouw van een nieuwe tempel die gemaakt werd van wit marmer dat helaas nogal te lijden heeft van de luchtvervuiling in Athene. Tegenwoordig is men bezig met een uitgebreide restauratie waarbij ontbrekende delen vervangen worden met marmer uit de oorspronkelijke steengroeve.
Bijna was niet Athene maar Poseidon de beschermer van de stad geweest. Athene en Poseidon (de god van de zee) streden om de stad hun eigen naam te geven en Zeus, de oppergod, besloot dat ze de stad een kado moesten aanbieden en dat de bevolking zelf mocht kiezen wat het beste geschenk was en wie dus de beschermheer of -vrouwe werd. Poseidon sloeg een put en een waterbron op zo'n hoge heuvel is natuurlijk erg handig, alleen het water was zout en ondrinkbaar. Athene was slimmer (daar stond ze ook om bekend) en plantte een olijfboom: deze zorgde voor schaduw in de hitte, gaf voedzame olijven en zorgde ook nog eens voor olie om eten te bereiden en lampen te laten branden. Op de Akropolis staat nog steeds een olijfboom die van de oorspronkelijke zou afstammen. De huidige olijfboom werd echter door prinses Sophie van Pruisen, de latere koningin van Griekenland, aan het begin van de 20e eeuw geschonken.
Het Parthenon op de Akropolis in Athene Het Parthenon op de Akropolis in AtheneHet Parthenon wordt gezien als één symbool van het oude Griekenland, de Atheense democratie en het begin van de westelijke beschaving. Voor de oude Grieken was het vooral een tempel om de goden te danken voor de overwinning op het Perzische Rijk. Jammer genoeg is er niets over van het oorspronkelijke godenbeeld, een bijna 12 meter hoge uitbeelding van Athene in volle wapenuitrusting terwijl ze de overwinning (Nikè) aan de Grieken gaf. De Griekse geograaf Pausanias gaf in de 2e eeuw een beschrijving en er zijn wel kleinere kopieën bewaard gebleven. Het moet behoorlijk imposant geweest zijn en gemaakt door de beroemde beeldhouwer Phidias.
Het Parthenon op de Akropolis in Athene Het Parthenon op de Akropolis in AtheneUiteraard heeft het gebouw door de eeuwen heen heel wat andere bestemmingen gehad: zo werd het een kerk in de 6e eeuw en werd er een klokkentoren naast gebouwd dat de Turken in de 15e eeuw als minaret gingen gebruiken en van het Parthenon een moskee maakten. In 1674 werden er gedetailleerde tekeningen van het Parthenon gemaakt wat handig is voor de restauratie want in 1687 vond er een flinke ontploffing plaats toen de Venetianen doorkregen dat de Turken er een grote munitie opslagplaats hadden en deze bombardeerden.
Restant van een tempel aan de voet van de Akropolis Tempel van de Olympische Zeus in AtheneWanneer je langs de 6 meter dikke muren van de Akropolis loopt zie je erbuiten ook allerlei tempels en oudheden liggen zoals de tempel van de Olympische Zeus, het Olympieion. Er staan nog 15 zuilen overeind van de oorspronkelijke 104 die zo'n 17 meter hoog zijn. De bouw begon al in 515 v.C. maar werd pas voltooid door de Romeinse keizer Hadrianus in 125 n.C.
Volgens de mythen bouwde Deukalion hier al eerder een tempel bij de kloof waardoor het water na de zondvloed wegliep.
Op de AkropolisDe opervlakte van de min of meer vlakke top van de Akropolis is 3 hectare en er is veel te zien zodat we wel een tijdje rondlopen in de warme zon. Het is indrukwekkend om te bedenken dat hier 5.500 jaar geleden al mensen woonden en dat er 2.500 jaar geleden een bijna moderne beschaving hier haar centrum had en dat onze culturele voorouders hier rondliepen. Hoe zou onze beschaving er hebben uitgezien wanneer niet Athene maar bijvoorbeeld een militaire staat zoals Sparta de overhand had gekregen (wat het trouwens in sommige periodes ook had).
In het Parthenon Het Erechtheion op de AkropolisEen heel mooi monument op de Acropolis is het Erechtheion dat gewijd was aan meedere goden en waar koning Erechtheus begraven zou liggen. De zuilen in de vorm van vrouwen heten de Kariatiden naar de vrouwen van Karyae, een Griekse stad die de kant van de Perzen gekozen had. Na de overwinning op de Perzen werden de mannen gedood en de vrouwen als slaven meegenomen en hier moeten ze symbolisch een eeuwige last torsen. De beelden hierbuiten zijn replica's en de originelen staan in het Acropolis museum (en eentje nog steeds in het British Museum waarvoor hier een plekje wordt vrijgehouden).
Tempel van Hephaistos, AtheneIn het oosten zien we in de verte de tempel van Hephaistos, het Hephaisteion dat één van de best bewaarde tempels in Griekenland is. De tempel is een zogenaamde Dorische peripteros wat wil zeggen dat het hele gebouw omgeven is door Dorische zuilen maar eerlijk gezegd vergeet ik dat soort details al heel snel, daarvoor boeit het me niet genoeg. Dat is meer Teije's ding die graag alles over de geschiedenis wil weten en het liefst ieder stukje oudheid bekijkt en ieder bordje leest. Wat ik dan weer interessant vind is om te ontdekken dat de tempel zo goed bewaard is gebleven omdat die later als kerk is gebruikt.
Uitzicht vanaf de Areopagus Orthodoxe kerk in AtheneWe zijn de hele Akropolis nu wel rond geweest en lopen via de Areopagus naar beneden. Nou ja, naar beneden en weer omhoog want ook deze rots is meer dan 100 meter hoog. Hier stond de hoogste rechtbank van Athene en Ares, de god van de oorlog, zou er door de goden berecht zijn voor de moord op een zoon van Poseidon. In de 5e eeuw werd de rechtbank alleen gebruikt voor moordzaken maar onderaan de heuvel was een tempel waar moordenaars konden schuilen om niet berecht te worden.
Voor de bijbelkenners: hier hield de apostel Paulus een beroemde toespraak voor filosofen bij het altaar voor de Onbekende God.
De Stoa van Attalus in AtheneVan de Areopagus dalen we af naar de agora, het bestuurlijke en handelscentrum van iedere Griekse stad. Maar er waren ook tempels en stoa's, zuilengangen die aan 3 kanten dicht waren. In de verte zien we de Stoa van Attalus uit de 2e eeuw v.C. In de jaren 50 van de 20e eeuw is het helemaal gereconstrueerd en nu is het een museum. Daar gaan we straks heen maar eerst zijn we hard toe aan een pauze want op de Akropolis en de Areopagus zijn (terecht) geen terrasjes.
Even bijkomen in Plaka, Athene Uitzicht vanaf het terras op de AkropolisWe zijn heel wat uren aan het wandelen geweest en onze voeten (en mijn rug) hebben wel even een flinke pauze verdiend. Onderaan de Akropolis ligt de oude wijk Plaka met leuke pleintjes en smalle straatjes en vooral gericht op het toerisme want tenslotte komen alle bezoekers aan de Acropolis hier voorbij. Het kost ons dan ook geen moeite om een terras te vinden waar we een half uurtje kunnen ontspannen.
De Stoa van Attalus in AtheneDaarna lopen we naar de oude agora waar ook nog heel veel te zien is maar ik ben even een beetje monumentenmoe. Teije blijft enthousiast fotograferen en rondkijken op de oude Griekse agora en de er vlakbij liggende Romeinse agora maar ik wil even wat anders zien dan alleen maar restanten van bouwwerken en dus gaan we het agora museum in dat in de stoa van Attalus is gevestigd. Hier zijn allerlei vondsten van de agora te zien van 4.000 v.C. tot aan de tijd van de Turkse bezetting.
Detail op de Agora van Athene Olielampje in de Stoa van AttalusHet gebouw is 116 meter lang en Teije stelt zich voor hoe hier vroeger filosofen heen en weer liepen te discusseren terwijl hun aanhangers en leerlingen om hen heen dromden. Eén detail dat hij zich later pas beseft: dit gebouw was oorspronkelijk uit de 2e eeuw v.C. dus zijn grote helden als Plato, Socrates en vele anderen hebben hier nooit gelopen, die leefden eeuwen eerder. Maar het is een mooi museum met beneden veel imposante standbeelden en versieringen van gebouwen terwijl de kleinere gevonden voorwerpen op de bovenverdieping worden tentoongesteld.
De wijk Plaka in AtheneHet is al aan het einde van de middag als we nog een korte wandeling door de wijk Plaka maken onderweg naar een metrostation. Er is nog heel veel meer te zien en doen in Athene maar voor vandaag heb ik voldoende oudheden gezien. De prettige atmosfeer in deze wijk is ook leuk om te ervaren ook al is het erg toeristisch. Hier hebben al duizenden jaren mensen gewoond en het is nu de enige wijk in Athene waar alle leidingen en kabels verplicht onder de grond zitten in toegankelijke tunnels. Dat zullen ze ongetwijfeld gecombineerd hebben met archeologisch bodemonderzoek.
De haven van Piraeus De haven van PiraeusAls afsluiter van de dag kunnen we kiezen uit tientallen mogelijkheden maar we besluiten de metro naar de haven van Piraeus te nemen. De oude stad Athene lag er zo'n 6 kilometer vandaan en dus relatief veilig tegen aanvallen vanuit zee maar de haven bood hen wel een groot voordeel voor handel overzee en een eigen oorlogsvloot. Nu is de haven de belangrijkste en drukste van heel Griekenland met veerbootverbindingen met talloze eilanden en een aanlegplaats voor cruiseschepen. Het is een komen en gaan van vooral taxi's die mensen aan boord brengen en van boord halen.
Daarna gaan we terug naar de wijk waar ons hotel staat en zoeken we een restaurant op om wat te eten. Het was een vermoeiende dag maar wel indrukwekkend wat we allemaal gezien hebben.
Morgen verlaten we Athene alweer en we beseffen dat één dagje Athene veel te kort is maar wat we wilden zien hebben we gezien. De rest zal moeten wachten op een volgend bezoek.
's Avonds valt er alweer een stortbui maar gelukkig zijn we net het hotel binnen als het losbarst.

 


© Teije & Elisabeth 2000 - 2024 Naar boven